135 yaşlı Azərbaycan mətbuatı yeni inkişaf dövrünü yaşayır

Ölkə rəhbərliyinin mətbuata diqqət və qayğısı aparıcı media qurumları, millət vəkilləri, həmçinin, qəzet baş redaktorları tərəfindən yüksək qiymətləndirilir

Müstəqillik əldə etdikdən, daha doğrusu, Ulu öndər Heydər Əliyevin ikinci dəfə siyasi hakimiyyətə qayıtmasından sonra Azərbaycanda bütün sahələrdə inkişaf qeydə alınıb. Təbii ki, bu inkişafdan ölkə mətbuatına da pay düşüb. Əsası Ümummilli lider Heydər Əliyev tərəfindən qoyulan və Prezident İlham Əliyev tərəfindən davam etdirilən siyasət nəticəsində mətbuatımız da özünün yeni inkişaf mərhələsinə qədəm qoyub desək, yanılmarıq. Ötən il Prezident İlham Əliyevin Fərmanı ilə yaradılan Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Kütləvi İnformasiya Vasitələrinin İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondunun (KİV DF) həyata keçirdiyi layihələr və elan etdiyi qrant müsabiqələri isə KİV-in fəaliyyətinə əsaslı stimul verir. Onu da qeyd etmək yerinə düşər ki, ölkəmiz müstəqillik əldə etdikdən sonra hər il iyulun 22-si, yəni, Azərbaycanın ilk yazılı mətbu orqanı olan “Əkinçi” qəzetinin işıq üzü gördüyü tarix Milli Mətbuat Günü kimi qeyd olunur. Bu il isə Azərbaycan milli mətbuatının 135 illiyidir və Prezident İlham Əliyev iyunun 10-da “Azərbaycan milli mətbuatının 135 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında” Sərəncam imzalayıb.

Sərəncama əsasən, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Administrasiyasına tapşırılıb ki, Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Kütləvi İnformasiya Vasitələrinin İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondu və Azərbaycan Mətbuat Şurası ilə birlikdə Bakı şəhərində və respublikanın bölgələrində yubiley tədbirlərinin keçirilməsini təmin etsin. Həmçinin, bir ay müddətində jurnalist təşkilatlarının və redaksiyaların təklifləri əsasında Azərbaycan milli mətbuatının inkişafında xüsusi xidmətləri olan jurnalistlərin mükafatlandırılması haqqında təklifləri Azərbaycan Prezidentinə təqdim etsin.

Öz növbəsində bu günlərdə sözügedən Sərəncam əsasında Prezident Administrasiyasının rəhbəri Ramiz Mehdiyev tərəfindən xüsusi tədbirlər planı təsdiqlənib və artıq icraya yönəldilib. Bununla yanaşı, mərkəzi, yerli, icra hakimiyyətləri orqanlarına Sərəncamdan irəli gələn məsələlərlə bağlı xüsusi tapşırıqlar verilib. Prezident Administrasiyasının ictimai-siyasi məsələlər şöbəsinin müdiri Əli Həsənovun sözlərinə görə, bu günlərdə həmin tapşırıqların icrasına başlanacaq. Yaxın zamanlarda isə bütün respublika ərazisində milli mətbuatın inkişafı ilə bağlı xüsusi tədbirlər keçiriləcək.

Qeyd edək ki, sözügedən Sərəncam, ümumiyyətlə, ölkə rəhbərliyinin mətbuata diqqət və qayğısı aparıcı media qurumları, millət vəkilləri, həmçinin, qəzet baş redaktorları tərəfindən yüksək qiymətləndirilir. Qəzetimizə açıqlama verən KİV DF-nin İcraçı direktoru Vüqar Səfərli deyib ki, milli mətbuatın 135 illik yubileyinin keçirilməsi barədə Prezident İlham Əliyevin imzaladığı Sərəncam mətbuata göstərilən diqqət və qayğının bariz nümunəsidir: “Bu gün milli mətbuatın bazasının möhkəmləndirilməsi, dövlət orqanları ilə mətbuat arasında əməkdaşlığın inkişaf etdirilməsi istiqamətində məqsədyönlü tədbirlər planı həyata keçirilir. Ümummilli lider Heydər Əliyevin siyasi iradəsi və böyük əməyi sayəsində mətbuatda mövcud olan maneələr aradan qaldırılıb, söz və məlumat azadlığı prinsipləri bərqərar olub, jurnalistikanın peşəkar, dəqiq və qərəzsiz fəaliyyətinə təkan verilib”.

İcraçı direktorun sözlərinə görə, Sərəncamdan irəli gələrək Azərbaycanın bütün bölgələrində yubiley tədbirləri keçiriləcək: “Sərəncama müvafiq olaraq bir neçə şəhər və rayonda yubiley tədbirləri keçiriləcək. Bu sıraya Zərdab, Yevlax, Gəncə, Zaqatala, Lənkəran, Xaçmaz və Naxçıvan daxildir. Yubiley tədbirlərinə Bakıda keçirilən mərasimlə yekun vurulacaq. Həmin tədbirlərə aparıcı qəzetlərin baş redaktorları, jurnalist təşkilatlarının təmsilçiləri, həmçinin, yerlərdə ictimaiyyətin aktiv nümayəndələri dəvət ediləcək”.

Vüqar Səfərli onu da əlavə edib ki, KİV DF Azərbaycan milli mətbuatının 135 illik yubileyinin keçirilməsi ilə əlaqədar regionlarda tədbirlərin təşkili üçün müsabiqə elan edib.

“İki sahil” qəzetinin baş redaktoru Vüqar Rəhimzadə isə deyib ki, azad mətbuatın inkişafını demokratiyanın əsas tələbi kimi dəyərləndirən Ulu öndər Heydər Əliyev bu sahəyə daim diqqət və qayğı göstərib. Belə ki, söz, fikir, mətbuat azadlığının inkişafı, mətbuatın dünya təcrübəsindən bəhrələnməsi, KİV-lərin maddi-texniki bazasının yaxşılaşdırılması, jurnalist peşəkarlığının yüksəldilməsi, jurnalistlərin sosial şəraitlərinin yaxşılaşdırılması və hüquqlarının qorunması üçün bütün zəruri addımlar atılıb.

Baş redaktorun sözlərinə görə, Ümummilli liderimizin əsasını qoyduğu siyasi kursu uğurla davam etdirən möhtərəm Prezidentimiz İlham Əliyevin 2005-ci ildə Milli Mətbuatın yaranmasının 130 illiyi münasibətilə ölkənin aparıcı jurnalistlərini dövlətin ali mükafatları ilə təltif etməsi, “Əməkdar jurnalist” fəxri adının bərpa olunması, aparıcı qəzet redaksiyalarına birdəfəlik yardımların ayrılması və bu sahədə imzaladığı digər fərman və sərəncamlar dövlət başçısının mətbuata diqqət və qayğısının bariz nümunəsidir. Dövlət başçısının imzaladığı 31 iyul 2008-ci il tarixli Sərəncam ilə təsdiqlənən “Azərbaycan Respublikasında Kütləvi İnformasiya Vasitələrinin inkişafına dövlət dəstəyi Konsepsiyası”nın qəbul olunması və KİV-in İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondunun yaradılması da deyilənlərə əyani sübutdur. Yeni fəaliyyətə başlamasına baxmayaraq, Fond tərəfindən həyata keçirilən tədbirlər tək mətbuat işçiləri deyil, ictimaiyyətin bütün təbəqələri tərəfindən rəğbətlə qarşılanır: “Azərbaycanın ictimai-siyasi həyatında, demokratikləşmə və müasir vətəndaş cəmiyyəti quruculuğunda milli mətbuatın rolunu yüksək dəyərləndirən Prezident İlham Əliyevin 10 iyun 2010-cu il tarixli “Azərbaycan milli mətbuatının 135 illik yubileyinin keçirlməsi haqqında” Sərəncamına uyğun olaraq yubiley ölkəmizdə geniş qeyd ediləcək. Sərəncamda da vurğulandığı kimi, ölkəmizin sürətlə inkişaf etdiyi, demokratikləşmə prosesinin dərinləşdiyi, cəmiyyət həyatının bütün sahələrinin yeniləşdiyi müasir dövrdə kütləvi informasiya vasitələrinin qarşısında yeni vəzifələr durur. Sərəncamda Prezident Administrasiyasına, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Kütləvi İnformasiya Vasitələrinin İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fonduna və Mətbuat Şurasına birgə tədbirlər planı hazırlamaqla bağlı tapşırıqlar verilib. Sənədə uyğun olaraq Prezident Administrasiyasının rəhbəri, akademik Ramiz Mehdiyev tərəfindən xüsusi tədbirlər planı təsdiqlənib və icrasına başlanılıb. Artıq Dövlət Dəstəyi Fondu və Mətbuat Şurası bölgələrdə müxtəlif tədbirlər həyata keçirir”.

“Səs” qəzetinin və “Səs” İnformasiya Agentliyinin rəhbəri Bəhruz Quliyev Azərbaycan mətbuatının çox zəngin bir tarixə sahib olduğunu vurğulayıb. Onun sözlərinə görə, hazırda 135 yaşını qeyd edən milli mətbuatımız böyük inkişaf yolu keçib. B.Quliyev qeyd edib ki, Azərbaycan mətbuatının tarixinin mühüm bir dövrü sovetlər dönəminə aiddir. Amma sovetlər hakimiyyətində mətbuat müəyyən edilmiş çərçivələrdən kənara çıxa bilməzdi: “Ölkəmiz müstəqillik qazandıqdan sonra mətbuatda canlanma başladı. Amma 1990-cı illərin əvvəlində Azərbaycan mətbuatı çox ağır durumda idi. O zamankı hakimiyyət özünü demokratik təqdim etməyə çalışsa da, milli mətbuata dövlət səviyyəsində güclü təzyiqlər var idi. Şükürlər olsun ki, bunların hamısı arxada qalıb”.

Baş redaktor hesab edir ki, hazırda mətbuatımız sürətli inkişaf yolundadır. Onun sözlərinə görə, mətbuata dövlət qayğısının bünövrəsi Ulu öndər Heydər Əliyev tərəfindən qoyulub. Belə ki, 1993-cü ildən etibarən milli mətbuatımız özünün inkişaf dövrünə başlayıb: “1998-ci ildə senzura ləğv edildi. KİV-lərin maddi çətinliklərinin aradan qaldırılması üçün addımlar atılmaqdadır. Yəni, o zamandan etibarən bizim çoxsaylı problemlərin həlli istiqamətində əhəmiyyətli tədbirlər reallaşmaqdadır. Bilirsiniz ki, vaxtilə Ulu öndər Heydər Əliyev tərəfindən qəzetlərin “Azərbaycan” Nəşriyyatına olan borcu donduruldu, bir müddət sonra isə Prezident İlham Əliyev həmin borcları birdəfəlik ləğv etdi. Eyni zamanda, bu dövrlərdə jurnalistlərin dövlət tərəfindən mükafatlandırılması ənənəsi qoyuldu. Bu sırada mətbuata maddi dəstək göstərilməsi də xüsusi qeyd olunmalıdır. Eyni zamanda, jurnalistlərlə dövlət orqanları arasında sıx əməkdaşlıq münasibətləri qurulub”.

B.Quliyevin sözlərinə görə, ictimai təşkilat olaraq Mətbuat Şurasının yaradılması da mətbuatın inkişafına dəstək oldu: “Azərbaycan Prezidenti yanında Kütləvi İnformasiya Vasitələrinin İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondunun yaradılması mən deyərdim ki, mətbuata ikinci nəfəs verdi. Fond müxtəlif layihələr həyata keçirir ki, mətbuatın maddi təminatına, jurnalistlərin sosial vəziyyətinin yaxşılaşdırılmasına kömək etsin. Hesab edirəm ki, Prezident İlham Əliyevin imzaladığı Sərəncam təkcə mətbuatımızın yox, cəmiyyətimizin inkişafına yönəlmiş addımdır. Eyni zamanda, inanırıq ki, Prezident Administrasiyasının rəhbəri Ramiz Mehdiyevin təsdiq etdiyi tədbirlər planı nəticəsində milli mətbuatımızın 135 illik yubileyi bütün ölkə miqyasında yüksək səviyyədə qeyd olunacaq. Bu diqqət və qayğıya görə, biz mətbuat nümayəndələri olaraq Prezidentimizə minnətdarıq. Hesab edirəm ki, biz də öz üzərimizə düşən vəzifələri layiqincə yerinə yetirməli və dövlətimizin həyata keçirdiyi siyasətin əhəmiyyətini hər zaman təbliğ etməliyik”.

Azərbaycan Sosial Rifah Partiyasının (ASRP) sədri, millət vəkili Xanhüseyn Kazımlı hesab edir ki, Azərbaycan mətbuatı cəmiyyətin ayrılmaz tərkib hissəsidir. Onun sözlərinə görə, vətəndaş cəmiyyətində KİV-lərin özünəməxsus yeri var. Məhz bu səbəbdən də, dövlət daim milli mətbuatımıza, onun inkişafına böyük diqqət yetirir. Azərbaycan Prezidentinin milli mətbuatımızın 135 illik yubileyinin dövlət səviyyəsində qeyd olunması ilə bağlı imzaladığı Sərəncamın icrası ilə bağlı Prezident Administrasiyasının rəhbəri Ramiz Mehdiyev tərəfindən tədbirlər planının təsdiq olunmasına toxunan millət vəkili deyib ki, bu tədbirlər mətbuatımızın işinin, onun ölkəmizin inkişafındakı rolunun geniş ictimaiyyətə çatdırılmasında önəmli rol oynayacaq: “Hamıya məlumdur ki, Ulu öndər Heydər Əliyev milli mətbuatımızın inkişafına daim diqqət və qayğı göstərib. Ona görə də, ölkə KİV-ləri mətbuatın dostu Heydər Əliyevi böyük ehtiramla hər zaman yad edirlər. Hazırda bu siyasət Prezident İlham Əliyev tərəfindən uğurla davam etdirilir”.

“525-ci qəzet”in baş redaktoru Rəşad Məcid də Sərəncamı yüksək qiymətləndirib: “Mən Prezident İlham Əliyevin iyunun 10-da imzaladığı “Azərbaycan milli mətbuatının 135 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında” Sərəncamını yüksək qiymətləndirirəm. Bu Sərəncam əsası Ulu öndər Heydər Əliyev tərəfindən qoyulan siyasətin Prezident İlham Əliyev tərəfindən davam etdirildiyini bir daha təsdiqləyir. Bu, eyni zamanda, Azərbaycan dövlətinin mətbuata olan diqqət və qayğısının göstəricisidir”.

R.Məcidin sözlərinə görə, Sərəncamda Azərbaycan mətbuatının inkişafına yönələn addımların atılması üçün zəruri tədbirlərin yerinə yetirilməsinin ön plana çəkilməsi xüsusilə təqdirəlayiqdir. Onun sözlərinə görə, istər KİV-in inkişafı ilə bağlı ölkəmizdə həyata keçirilən islahatlar, istərsə də dövlət başçısının məlum Sərəncamı mətbuat nümayəndələrini daha da ruhlandırır, onlara əlavə stimul verir.

“Olaylar” informasiya agentliyinin baş direktoru və “Olaylar” qəzetinin baş redaktoru Yunus Oğuz da bu Sərəncamı yüksək dəyərləndirdiyini deyib: “Bu, bir daha onu göstərir ki, Azərbaycan mətbuatı, ümumilikdə, KİV Prezidentin nəzərindən kənarda deyil. Eyni zamanda, bu diqqət və qayğı təkcə yubiley illərində deyil, bütün dövrlərdə davam edir. Bildiyiniz kimi, ötən il KİV DF yaradıldı. Bu il isə Prezident İlham Əliyev “Azərbaycan milli mətbuatının 135 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında” Sərəncam imzalayıb. Eyni zamanda bu Sərəncamdan sonra Prezident Administrasiyasının rəhbəri tədbirlər planını təsdiq edib. Bunlar bir daha göstərir ki, bu kifayət qədər düşünülmüş və dövlət tərəfindən mətbuatın xeyrinə aparılan siyasətdir. Bu siyasəti isə yalnız alqışlamaq lazımdır”.

Yunus Oğuz onu da bildirib ki, bu diqqət və qayğı ölkəmizin inkişafını istəməyən bəzi qüvvələrin guya Azərbaycanda mətbuatın basqı altında olmasına dair iddialarının tamamilə əsassız olduğunu növbəti dəfə təsdiqləyir. Yəni, görünən odur ki, bu gün Azərbaycanda mətbuat dövlətin birbaşa qayğısı ilə əhatə olunub.

Məsələyə münasibət bildirən “Palitra” qəzetinin baş redaktoru Namiq Əliyev isə deyib ki, əsası “Əkinçi” qəzeti ilə qoyulan Azərbaycan mətbuatı keşməkeşli tarixə malikdir. O bildirib ki, Azərbaycanın ötən əsrdə ikinci dəfə müstəqillik əldə etməsilə KİV-in də müstəqil inkişafına şərait yarandı: “Lakin təəssüflər olsun ki, müstəqilliyimizin ilk illərində mövcud olan xaos və hərc-mərclik KİV-in inkişafını ləngitdi. Yalnız Ulu öndər Heydər Əliyevin 1993-cü ildə ikinci dəfə hakimiyyətə gəlməsindən sonra Azərbaycanın bütün sahələrində olduğu kimi, milli mətbuatımızda da inkişafın əsası qoyuldu. Ulu öndərin 1998-ci il avqustun 6-da imzaladığı Fərmanla mətbuat üzərində senzura birdəfəlik götürüldü. Bundan cəmi bir il sonra isə “KİV haqqında” Qanun qəbul olundu. Həmçinin, müxtəlif qəzetlərin “Azərbaycan” Nəşriyyatına olan borclarının əvvəlcə dondurulması, sonra isə tamamilə ləğv edilməsi də dövlətimizin mətbuatın inkişafı istiqamətində atdığı müsbət addımlardandır”.

Baş redaktor onu da əlavə edib ki, əsası Ulu öndər tərəfindən qoyulan KİV-ə dövlət qayğısı siyasətinin Prezident İlham Əliyev tərəfindən davam etdirilməsi isə mətbuatın inkişafına əlavə stimul verib: “Bunun ən bariz nümunəsi KİV-lə bağlı dövlət konsepsiyasının hazırlanması və KİV DF-nin yaradılması oldu. Bu Fondun yaradılmasının mühüm əhəmiyyətini bizim kimi qəzetlər öz üzərlərində hiss edirlər. Yəni, biz Fondun layihələrində iştirak edərək, aldığımız qrantlar hesabına maddi-texniki bazamızı gücləndirə bildik. Bir sözlə, bu siyasət davam edir və Prezident İlham Əliyevin “Azərbaycan milli mətbuatının 135 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında” Sərəncamı dövlətin mətbuatın inkişafına qayğı göstərmək xəttinin növbəti təsdiqidir”.

“Bakı xəbər” qəzetinin baş redaktoru Aydın Quliyev də bildirib ki, son illər hökumətin mətbuat siyasətində xeyli inkişaf və mütərəqqi addımlar atılıb. Onun sözlərinə görə, artıq bir neçə ildir ki, ardıcıl olaraq KİV-lərə birbaşa dövlət yardımları göstərilir, müəyyən güzəştlər edilir: “Bu il əvvəlki illərə nisbətən daha geniş tədbirlər planı nəzərdə tutulub. Qəzetlərin maddi bazasının möhkəmləndirilməsi, jurnalistlərin sosial vəziyyətinin yaxşılaşdırılması, həm də ümumən mətbuatın mövcud problemlərinin ictimai müzakirəyə daha parlaq şəkildə təqdim etmək nöqteyi-nəzərindən çox əhəmiyyətli tədbirlər nəzərdə tutulub. Əlbəttə, mən bunları çox yüksək dəyərləndirirəm. Bütün bunlar bir tərəfdən mətbuatın özünün bugünkü vəziyyətini yaxşılaşdırmaq baxımından əhəmiyyətlidir, həm də mətbuatla bağlı beynəlxalq miqyasda Azərbaycan dövlətinin imicinin daha da gücləndirilməsi baxımdan əhəmiyyətli rol oynayacaq. Hədəf ondan ibarətdir ki, ölkə daxilində mətbuatın özünün vəziyyəti yaxşılaşsın. Şübhə etmirəm ki, Milli Mətbuat Gününə bir ay qalmış xüsusi tədbirlər planının həyata keçirilməsinə başlanması öz müsbət rolunu oynayacaq”.

“Xalq cəbhəsi” qəzetinin baş redaktoru Elçin Mirzəbəylinin sözlərinə görə, Azərbaycan mətbuatının dövlət tərəfindən dəstəklənməsi prosesi artıq uzun illərdir ki, davam edir: “Heydər Əliyevin hakimiyyətdə olduğu dövrdən başlayaraq bu ənənənin əsası qoyulub və hər zaman Azərbaycan mediası dövlətin diqqət mərkəzində olub. Mətbuatın 135 illiyi münasibətilə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin imzaladığı Sərəncam və bundan irəli gələn vəzifələrin yerinə yetirilməsi ilə bağlı Prezident Administrasiyasının rəhbəri Ramiz Mehdiyevin təsdiqlədiyi tədbirlər planı Azərbaycan dövlətinin mətbuata olan münasibətindən, mətbuatın dəyərləndirilməsindən irəli gəlir. Hesab edirəm ki, media nümayəndələri də bu dəstəyə görə öz üzərlərinə düşən məsuliyyətin nə qədər böyük olduğunu dərk etməlidirlər. Tədbirlər planından açıq şəkildə görünür ki, bu tədbirlərin, 135 illik yubileyin təkcə paytaxtda deyil, bütün bölgələrdə qeyd edilməsi dövlət tərəfindən mediaya təkcə maliyyə və digər vasitələrlə deyil, eyni zamanda, mənəvi dəstəyin verildiyini də nümayiş etdirir. Bu bir daha onu göstərir ki, Azərbaycan Prezidenti medianın ən ucqar bölgələrdə belə tanınmasında, təbliğ olunmasında və yüksək şəkildə dəyərləndirilməsində maraqlıdır, bu prosesin daha geniş vüsət almasını istəyir. Atılan bu addımlar mətbuatın inkişafında çox mühüm əhəmiyyət kəsb edir”.

Nadir AZƏRİ,

Nardar BAYRAMLI

Yeni Azərbaycan.- 2010.- 25 iyun.- S.6.