Azərbaycanda siyasi sistemin təkmilləşdirilməsi zəruridir

Siyavuş Novruzov: Müxalifətin bir hissəsi Azərbaycan cəmiyyətində siyasəti peşə kimi yox, qazanc mənbəyi kimi seçib

Yeni Azərbaycan Partiyası İcra katibinin müavini, Milli Məclisin deputatı Siyavuş Novruzov www.yap.org.az saytına müsahibə verib:

Müxalifətin sosial bazası yoxdur

- Siyavuş müəllim, məlum olduğu kimi, aprelin 8-də radikal müxalifət partiyaları paytaxtda mitinq keçirdi. Onların uzun müddətdir geniş təbliğat aparmasına baxmayaraq, müxalifətin bu aksiyası fiasko ilə nəticələndi. Müşahidələrimizə və rəsmi dövlət orqanlarının açıqladıqları statistikaya görə, aksiyada 1200-1300 nəfərin iştirak etməsi bir daha radikal müxalifət partiyalarının sosial bazasının olmadığını göstərdi. Buna baxmayaraq, bu düşərgənin rəhbərləri mitinqdə guya kifayət qədər çox insanın iştirak etdiyini və akiyanın “çox uğurlu” alındığını iddia edirlər. Sizcə, həqiqətlə daban-dabana zidd olan bu iddialar nəyə xidmət edir?

- Biz əvvəlcədən də bəyan etmişdik ki, müxalifətin Azərbaycan xalqı arasında heç bir nüfuzu, sosial bazası yoxdur. Onlar artıq, belə demək mümkündürsə, Azərbaycanda siyasətlə məşğul olmurlar, sadəcə olaraq, bütün etdikləri qazanc məqsədilə atılan addımlardır. Aprelin 8-də keçirilən aksiya mitinq yox, piket idi. Bu hadisə bir daha sübut etdi ki, bizim dediyimiz sözlər haqlıdır. Bu piket xalqımızın müxalifətə göstərdiyi etimadsızlığın bariz nümunəsidir. Mən əvvəldən axıra qədər həmin piketi müşahidə etdim. Hətta müxalifət o meydanın üçdən birini doldura bilməmişdi. Baxmayaraq ki, çox sayda bayraq gətirib balaca-balaca uşaqların əlinə vermişdilər. Orada əksəriyyət muzdla tutulan insanlar idilər ki, pulları verilmədiyi üçün onlar da həmin meydanı yarımçıq və əsəbi şəkildə tərk etdilər. Biz baş verən bu hadisələrin hamısını müşahidə edirdik. Yəni mitinqin sonuna qədər iştirakçıların az bir hissəsi qaldı ki, onlar da müxalifət rəhbərlərinin qohum-əqrəbası, dost-tanışı, mətbuat orqanlarının nümayəndələri və həmin partiyaların aparatında çalışan insanlar idilər. Bununla bağlı çox sayda sübutlarım var. Piketdə çıxış edən insanları dinləyərkən onların hələ də 1990-cı ilin təfəkküründə olduğu görünür. Yəni, cəmiyyət dəyişir, həyat dəyişir, təfəkkür dəyişir, amma Azərbaycanın bu müxalifəti dəyişmir, elə olduğu kimi qalıbdır.

Əlbəttə ki, xalqımız, ölkəmizin vətəndaşları Azərbaycan siyasətində indiki müxalifətin xəyanətinin şahidi olub. Pənah Hüseyn belə bir ifadə işlədib ki, YAP-ın nümayəndələri meydandakı adamların çoxluğunu görüb oranı tərk ediblər və s. Birincisi, biz oranı tərk etməmişdik və axıra qədər qalıb vəziyyəti izləmişik. Tərk etmək, qaçmaq müxalifətin xüsusiyyətidir və onların ənənələrindən biridir. 1993-cü ildə bütün Azərbaycan xalqı gördü ki, başda prezidentləri olmaqla Azərbaycan xalqının taleyüklü bir dövrü olmasına baxmayaraq, Konstitusiyaya and içmələrinə baxmayaraq, ölkəmizi ağır vəziyyətdə qoyub qaçdılar. Pənah Hüseyn Azərbaycanın ləl-cəvahirat fonduna süpürgə çəkərək qaçıb gizlənmişdi hansısa ot tayasının altında, biz neçə ildən sonra onu güclə tapıb gətirdik. İndi də demokratiyadan danışır. Əli Kərimli isə Kələkidə qaçıb gizlənmişdi, hansı ki, həmin vaxt dövlət katibi vəzifəsini daşıyırdı. İsa Qəmbər hansı dərədə gedib gizlənmişdi bəlli deyildi. Biz Azərbaycanda ictimai-siyasi sabitlik, demokratik mühit yaradandan sonra ortaya çıxdılar. Yəni, qoyub qaçmaq onların ənənəsidir və Azərbaycanın taleyüklü məsələləri zamanı həmişə qaçıblar. Bütün bunlar Azərbaycan xalqına bəllidir. Pənah Hüseyn yalan danışır və yalan danışanda, heç olmasa, üzünə bir ələk tutardı ki, camaat görməsin. Deyir, mitinqdə 10 min adam vardı. Azərbaycan cəmiyyəti görmür ki, sən yalan danışırsan? Təbii ki, bu yalanların hamısını xarici mühit üçün danışırlar, amma Pənah Hüseyn görmədi ki, xaricilər xüsusi aparatla oranı çəkirdilər və həmin aparat da sayı göstərir. Yeni informasiya texnologiyaları var ki, Pənah Hüseynin dediyi sayı deyil, reallığı göstərir. Bir neçə xarici səfirliyin, diplomatik korpusun nümayəndələri çəkiliş aparırdı. Müxalifət rəhbərlərinin isə iştirakçıların sayını artırmaqda məqsədi var. Bu da ondan ibarətdir ki, bu sayı artıq deməklə xaricdən aldıqları vəsaitin miqdarını artırmaq istəyirlər. Lakin bu cəhdləri iflasa uğradı. Mən orada da dedim ki, bu “mitinq”i təşkil edənlərin hərəsinə bir kəndir lazımdır ki, getsinlər özlərini assınlar. Yəni, bu səviyyə ilə, bu cür şişirtmə ilə deyirlər ki, guya aksiyada 10 min adam vardı. Orada heç min adam yox idi. İkinci tərəfdən, aksiyanın təhlükəsizliyi lazımi səviyyədə təmin olunmuşdu. Biz hər zaman deyirik ki, mitinq keçirmək üçün istənilən şərait yaradılıb və gedin razılaşdırılmış mitinqinizi keçirin. Sadəcə, müxalifət rəhbərləri iflasa uğrayacaqlarını bildikləri üçün qanunsuz mitinqlər keçirməyə çalışırdılar.

Onu da qeyd edim ki, mitinq iştirakçılarının sayı ilə bağlı müxalifətçilərin özləri də ziddiyyətli fikirlər səsləndirirlər. İsa Qəmbər çıxışında təkrar edirdi ki, gələn dəfə hər kəs özü ilə beş nəfər gətirsin. Bu, bazardan toyuq almaqdır, qarpız almaqdırmı? İ.Qəmbər bir tərəfdən deyir ki, Müsavatın minlərlə üzvləri var, digər tərəfdən yalvarır, ilan dili çıxarır ki, söz verirsinizmi ki, gələn dəfə gələndə hərəniz beş nəfər də gətirəcəksiniz? Yəni burada söhbət əsla əqidə, ideologiya məsələsindən gedə bilməz. Sadəcə, sayı çox göstərmək üçün çalışırlar. Bu düşüncə tərzinə malik insanlar Azərbaycanı hansı inkişaf etmiş cəmiyyətə apara bilərlər? Aksiyada o qədər küfr etdilər ki, axırda göydən onların başına torpaq yağmağa başladı. Nəticə də belə oldu ki, mitinqi yarımçıq qoyaraq dağılışıb getdilər hərəsi bir tərəfə. Heç mitinqin qətnaməsini də axıra qədər oxuya bilmədilər, çünki hamı dağılışmışdı.

Təbii ki, biz istərdik ki, Azərbaycanda normal bir müxalifət olsun. Əlbəttə, bu gün parlamentdə təmsil olunan müxalifət var ki, konstruktiv mövqedən çıxış edirlər, tənqidi fikirlərini deyirlər, amma görülən işləri də qiymətləndirirlər. Sadəcə olaraq, müxalifətin bir hissəsi Azərbaycan cəmiyyətində siyasəti peşə kimi yox, qazanc mənbəyi kimi seçib. Bu qazanc mənbəyi ilə də onu-bunu aldadaraq hər mövsumdə bir az öz maddi vəziyyətlərini düzəltməyə çalışırlar. Yəni İctimai Palata deyilən qurumda birləşən müxalifət Azərbaycan xalqının maraqlarını müdafiə etmir, dövlətçiliyin möhkəmlənməsinə xidmət göstərmir, müəyyən məsələlərin həlli ilə bağlı hansısa real təkliflərlə çıxış etmir.

Müxalifət cəmiyyəti şantaj etmək yolunu tutub

- Azərbaycanın paytaxtı daha bir möhtəşəm tədbirə ev sahibliyi etməyə hazırlaşır. Gələn ay Bakıda “Eurovision” mahnı müsabiqəsi keçiriləcək və dövlətimiz bu müsabiqəyə ən yüksək səviyyədə hazırlaşmaqdadır. Hətta bir sıra beynəlxalq ekspertlər Bakının ev sahibliyinin bu müsabiqəyə yenilik bəxş edəcəyini, avropalıların paytaxtımızda görülən işlərə heyran qalacağını söyləyirlər. Buna baxmayaraq, müxalifət və onlara dəstək verən bəzi maraqlı qüvvələr bu musiqi yarışmasını siyasiləşdirməyə və yalan informasiyalarla təbliğat aparmağa cəhd göstərirlər. Sizcə, bu aksiyalar həmin beynəlxalq tədbir ərəfəsində Azərbaycanın imicinə xələl gətirmək məqsədinə xidmət etmirmi?

- Müxalifət ilk gündən “Eurovision” mahnı müsabiqəsi vasitəsilə dövləti, cəmiyyəti şantaj etmək yolunu tutub. Bu gün də həmin yol davam olunur. Onları da buna təhrik edən bir neçə dövlət var. Bildiyiniz kimi, bu yaxınlarda Azərbaycanda Avronest Parlament Assambleyasının sessiyası keçirildi. Dünyanın, Avropanın bir sıra dövlətlərindən nümayəndələr bu beynəlxalq tədbirdə iştirak etdi. Ölkəmiz bu tədbiri ən yüksək səviyyədə təşkil etdi. Ümumiyyətlə, Azərbaycanda beynəlxalq tədbirlərin keçirilməsi ənənə halını alıb. Bunun özü ölkəmizin yüksək təşkilatçılığına, Azərbaycanda bu işlərin həyata keçirilməsi üçün mühitin olmasına, söz və mətbuat azadlığının mövcudluğuna, insan hüquqlarının qorunmasına dəlalət edir. Bilirsiniz ki, “Eurovision” bir musiqi müsabiqəsidir. Bu tədbirdə insanlar, xüsusilə gənclər gəlib mahnı oxuyurlar, öz qabiliyyətlərini göstərirlər və s. Bu musiqi yarışmasını siyasiləşdirmək, buna siyasi rəng vermək, onu bu və ya digər şəkildə cinayət törətmiş şəxslərlə bağlamaq düzgün deyil. Bu müsabiqə bizdən əvvəl Almaniyada, Rusiyada, Norveçdə də keçirilib. Bunların hansında bu tədbir siyasiləşdirilib və ya hansısa məqsədlərlə bağlı məsələlər qaldırılıb? Sadəcə olaraq, “Eurovision”un təşkil olunması ilə əlaqədar öz tələbləri var və Azərbaycan həmin tələbləri yüksək səviyyədə yerinə yetirir. İstər təhlükəsizlik, istərsə də yerləşdirmə, təşkilatçılıq baxımından müvafiq işlər görülür. Lazımi strukturların əməkdaşları üçün treninqlər keçirilir, yeni otellər açılır və s. Müxalifət isə xaricdəki ağalarının təhriki ilə bu işin üstünə azacıq da olsa kölgə salmaq istəyir. Burada Ermənistanın da, bizi istəməyən ayrı-ayrı dövlətlərin də əli var. Bu yaxınlarda İran tərəfindən də bir bəyanat verildi. Baxırsan ki, onların fikirləri müxalifətin fikirləri ilə üst-üstə düşür və mənbənin harada olması artıq bəlli olur.

Bütün bu cəhdlərə baxmayaraq, Azərbaycan güclü dövlət kimi bu beynəlxalq tədbiri də ən yüksək səviyyədə keçirəcək. Mən inanmıram ki, “Eurovision” mahnı müsabiqəsini gələcəkdə Azərbaycanın səviyyəsində keçirə bilən ölkə olsun.

Azərbaycanda siyasi partiya alver mənbəyinə çevrilib

- Siyavuş müəllim, bu faktlar göstərir ki, bu gün ölkəmizdə siyasi sistemin, partiyaların fəaliyyətinin təkmilləşdirilməsinə çox ciddi ehtiyac var. Bu günlərdə Milli Məclisdə “Siyasi partiyalar haqqında” Qanuna əlavə və dəyişikliklər müzakirəyə çıxarıldı. Bu dəyişiklərin qəbul olunması siyasi sistemin təkmilləşdirilməsində hansı rolu oynayacaq?

- Ümumiyyətlə, Azərbaycanda siyasi sistemin təkmilləşdirilməsi məsələsi zəruridir. Bu ondan irəli gəlir ki, ölkəmizdə “Siyasi partiyalar haqqında” Qanun 1992-ci ildə qəbul olunub. O vaxt bir sıra partiyalar yarandı ki, onların fəaliyyət istiqaməti, yönümü, qarşılarına qoyduqları proqram aydın deyildi. Ona görə də, bu məsələnin təkmilləşməsinə ehtiyac var idi. Dəfələrlə Milli Məclisdə bununla bağlı məsələ müzakirə olunub ki, ya bu qanuna əlavə və dəyişikliklər edilməli, ya da ümumiyyətlə, qanun yenidən qəbul olunmalıdır. Artıq “Siyasi partiyalar haqqında” Qanuna dəyişikliklər barədə layihə parlamentin müvafiq komitəsində müzakirə olunub və Milli Məclisin plenar iclasına tövsiyə edilib. Hesab edirəm ki, bu layihənin qəbulundan sonra təkmilləşdirmə işləri aparılmalıdır. Biz şahidi olmuşuq ki, Azərbaycanda siyasi partiya alver mənbəyinə çevrilib, partiya parçalandıqdan sonra onun mülkiyyəti üzərində böyük davalar gedibdir və s. Bütün bunlara rəğmən “Siyasi parityalar haqqında” təkmil bir qanuna böyük ehtiyac var idi və artıq belə bir sənəd hazırdır. YAP bu qanunla bağlı kifayət qədər təkliflərlə çıxış edib və Milli Məclisdə müzakirələr zamanı təkliflərimizi bir daha səsləndirəcəyik.

İndiki vəziyyət davam etsə, məhəlli partiyalar yarana bilər

- Sizin təklif olunan dəyişikliklərə münasibətiniz necədir?

- Ümumiyyətlə, bu qanuna təklif edilən dəyişikliklər çoxdur. Biz bu təklifləri bir neçə bloka bölsək, birinci məsələ siyasi partiyaların hüquqi təsnifatıdır. Bununla əlaqədar kifayət qədər təkliflərimiz var. İlk növbədə, siyasi partiyanın yaranması ilə əlaqədar təkliflər vermişik. Doğrudur, mövcud qanunda partiya yaratmaq üçün 1000 imza tələb olunur. Amma nəzərə almaq lazımdır ki, bu qanun 20 il bundan əvvəl qəbul olunub və ötən dövrdə Azərbaycanın əhalisi, seçicilərin sayı artıbdır. Əgər 20 il öncə əhalinin sayı 7 milyon idisə, indi bu göstərici 9 milyon nəfəri ötüb. Bununla bağlı olaraq biz qanunda partiya yaratmaq üçün seçicilərin 0,1 faizinin imzasının tələb olunmasını təklif edirik. Bu da çox cüzi göstəricidir. Əgər partiya ayrı-ayrı seçkili orqanlara namizəd irəli sürürsə, məsələn, prezidentliyə, parlamentə, bələdiyyələrə namizəd təqdim edirsə və 0,1 faiz seçici etimadı qazana bilmirsə, onun adı necə siyasi partiya ola bilər? İkinci tərəfdən, indiki vəziyyət davam etsə, məhəlli partiyalar yarana bilər. Yəni, istənilən şəhərdə və ya kənddə min nəfər seçici imzası toplayaraq Ədliyyə Nazirliyindən qeydiyyatdan keçib siyasi partiya yaratmaq mümkündür. Amma o faktiki respublika əhəmiyyətli partiya olmur, sadəcə, bu statusda çıxış etmək hüququna malikdir. Biz hesab edirik ki, ya 50+1, ya da seçki dairələrinin 2/3 hissəsində bu imzalar müvafiq sayda toplanmalıdır. Digər tələblər nizamnamələrlə bağlıdır ki, bəzi partiyalar nizamnamə qaydalarını pozurlar. Belə ki, bəzi partiyalar vaxtında qurultay keçirmir, yaxud gizli şəkildə qurultay çağırıb özünü sədr elan edənlər olur və s. Yəni, Azərbaycanda siyasi sistemin təkmilləşdirilməsi, onun düzgün hüquqi bazasının olması üçün bu dəyişikliklər edilməlidir.

Digər məsələ siyasi partiyaların seçkili orqanlarda iştirakıdır ki, bu da Seçki Məcəlləsi ilə tənzimlənir. Ona görə də, “Siyasi partiyalar haqqında” Qanun Seçki Məcəlləsinin tələblərinə uyğunlaşdırılmalıdır.

Dövlət büdcəsindən maliyyələşmə siyasi partiyaların formalaşmasına və inkişafına böyük təkan verəcək

- Ən çox müzakirə olunan məsələlərdən biri partiyaların maliyyələşdirilməsi ilə bağlıdır. Sizcə, maliyyələşmənin məhz təklif olunan variantlar üzrə aparılması ölkəmizin siyasi palitrasında partiyaların roluna və fəaliyyətinə uyğundurmu?

- Siyasi partiyaların dövlət büdcəsindən maliyyələşdirilməsi ən vacib və cəmiyyətdə ən çox müzakirə olunan məsələdir. Bilirsiniz ki, belə təcrübə ölkəmizdə mövcuddur. Belə ki, dövlətin maliyyə dəstəyi ilə QHT-lərin layihələri həyata keçirilir, eləcə də mətbuat orqanlarına dəstək göstərilir və s. Bu gün artıq reallıq ondan ibarətdir ki, siyasi partiyaların dövlət tərəfindən maliyyələşməsinə zərurət yaranıb. Ümumiyyətlə, bu maliyyələşmə üç qrupa bölünür: dövlət tərəfindən birbaşa, dövlət tərəfindən dolayısı ilə və qarışıq tip maliyyələşmə. İndiyə qədər siyasi partiyalar ölkəmizdə dolayısı ilə dövlət tərəfindən maliyyələşib. Buna misal olaraq, seçki dövründə pulsuz efir vaxtının ayrılmasını, qəzetlərdə pulsuz təbliğatın aparılmasını, təbliğat yerlərinin pulsuz verilməsini və s. göstərmək olar. Dünyada bu prosesin bir çoxu müqavilə ilə tənzimlənir. Amma göstərdiyim faktlar siyasi partiyaların dolayısı ilə dövlətdən maliyyələşməsi deməkdir.

Dövlət büdcəsindən vəsaitin ayrılması isə partiyaların birbaşa maliyyələşməsidir. Bu vəsaitin ayrılması da dünya praktikasında mövcud olan bir neçə prinsip əsasında aparılır. Qanuna təklif olunan dəyişikliklərdə isə bu prinsip müəyyən dərəcədə YAP-ın hüquqlarının pozulmasından keçir. Belə ki, vəsaitin 10 faizinin parlament seçkilərində 3 faizlik baryeri keçən, amma parlamentdə təmsil olunmayan partiyalara verilməsi nəzərdə tutulur. Əslində, burada prinsip ondan ibarət olmalıdır ki, son seçkilərdə parlamentə düşüb-düşməməsindən asılı olmayaraq seçicilərin 3 faiz səsini toplayan partiyalara vəsaitin 10 faizi verilsin. İkinci hissə 40 faiz həcmində təklif edilir ki, bu da vəsaitin parlamentdə təmsil olunan partiyalar arasında bərabər şəkildə bölünməsini özündə ehtiva edir. Hesab edirəm ki, bu yanaşma da düzgün deyil. Çünki bu gün parlamentdə YAP-ın 71 təmsilçisi var. Digər 11 partiya isə ümumilikdə 13 nəfərlə təmsil olunur. Necə ədalətli ola bilər ki, ümumi parlament üzvlərinin 56 faizini təşkil edən partiya ilə parlamentin heç 0,1 faizini təmsil etməyən partiya eyni məbləğdə vəsait alsın.

Üçüncüsü, 50 faizlik bölgü mandatların sayına görədir və bu, düzgündür. Ümumiyyətlə, dövlət büdcəsindən maliyyələşmə siyasi partiyaların formalaşmasına və inkişafına böyük təkan verəcək. Digər tərəfdən, dövlət büdcəsindən maliyyələşmə partiyaların xarici dövlətlərdən, xarici vətəndaşlardan, vətəndaşlığı olmayan şəxslərdən, o cümlədən müəyyən terror təşkilatlarından, kəşfiyyat orqanlarından alınacaq vəsaitlərin qarşısının alınması üçün də bir addımdır. O partiyalar belə bir yeniliyə etiraz edirlər ki, onlar həmin dairələrdən maliyyələşir. Artıq burada hesabatlılıq ortaya qoyulanda həmin mənbələr üzə çıxa bilər. Baxmayaraq ki, 1992-ci ildə qəbul olunmuş “Siyasi partiyalar haqqında” Qanunda da göstərilir ki, ildə bir dəfədən az olmayaraq hər bir siyasi partiya öz maliyyə durumu, gəlirləri və xərcləri barədə hesabat verməlidir. İndiyə qədər YAP-dan başqa heç bir partiya öz gəlir mənbələri və maddi təminatı haqqında məlumat vermir. Amma dövlət tərəfindən partiyalar maliyyələşəndə hesabatların verilməsi məcburi xarakter daşıyacaq. Əgər burada şəffaflıq olacaqsa, heç bir problem yaranmayacaq. O adamlar qorxur ki, həmin vəsaiti şəffaf şəkildə xərcləməyəcək. Bizə bəllidir ki, son mitinqi keçirən partiyalar da aldıqları vəsaiti öz üzvləri arasında bərabər bölüşdürmür, bir qrup adamın şəxsi gəlir mənbələrinə çevirib və öz şəxsi təminatlarını onun vasitəsilə reallaşdırırlar.

Venesiya Komissiyası tərəfindən irəli sürülən təkliflər nə hüquqi, nə siyasi, nə də beynəlxalq əhəmiyyəti olmayan məsələlərdir

- Bu təkliflər hazırlanarkən hökumət təmsilçiləri Venesiya Komissiyası ilə məsləhətləşmələr apardılar. Komissiyanın bəzi təklifləri haqlı olaraq dəyişiklərdə əksini tapmayıb. Bəziləri isə bu məsələni bilərəkdən və ya bilməyərəkdən düzgün şərh etmir. İstərdik, bu məsələyə aydınlıq gətirəsiniz...

- Bu təşkilatın bu qanunvericiliklə əlaqədar cəmi iki təklifi var. Venesiya Komissiyası təklif edir ki, xarici ölkə vətəndaşları və vətəndaşlığı olmayan insanlar Azərbaycanda siyasi partiya yarada bilsin. Dünyanın heç bir yerində belə bir məsələ yoxdur. Nə Almaniyada, nə Fransada, nə Böyük Britaniyada, nə İtaliyada, bir sözlə dünyanın heç bir ölkəsində belə bir müddəa yoxdur və bu, kəskin şəkildə qadağan edilir. O cümlədən də, bu tip şəxslərin partiyalara maliyyə yardımı göstərməsi bütün dünyada qadağandır.

Burada yalnız İsrail istisna təşkil edir. Bu dövlət elan edib ki, bütün dünyada yaşayan yəhudilər İsrail vətəndaşı hesab olunur. Bu baxımdan, həmin müddəalar orada işləyir. Qalan heç bir ölkədə bu formada qanun yoxdur. Yaxşı olar ki, Venesiya Komissiyası ilk növbədə özlərində bu praktikanı tətbiq etsinlər, sonra Azərbaycana tövsiyə edə bilərlər.

İkinci təklif isə siyasi partiyaların maliyyələşməsi ilə əlaqədardır. Venesiya Komissiyası təklif edir ki, bütün partiyalar maliyyələşdirilsin. Amma dünyada belə bir praktika var ki, siyasi partiya yalnız seçkidə iştirakına görə maliyyələşir. Əgər seçkidə iştirak etmirsə, demək o partiya yox, QHT-dir. Bir sözlə, Venesiya Komissiyası tərəfindən irəli sürülən təkliflər nə hüquqi, nə siyasi, nə də beynəlxalq əhəmiyyəti olmayan məsələlərdir.

Yeni Azərbaycan.- 2012.- 13 aprel.- S.5.