Regionların enerji təminatının möhkəmləndirilməsi istiqamətində məqsədyönlü iş aparılır

“Azərişıq” ASC-nin fəaliyyət göstərdiyi son iki il ərzində 16 ədəd 110 kV-luq, 53 ədəd 35 kV-luq yarımstansiya tikilib, 2300 ədəd komplekt transformator məntəqəsi quraşdırılıb

Müasirləşməni strateji hədəf kimi qarşıya qoyan Azərbaycanda müxtəlif istiqamətlərdə güclü infrastruktur ququculuğuna böyük diqqət göstərilir. Son 13 ildə Prezident İlham Əliyevin siyasi iradəsinə uyğun olaraq paytaxtda və bölgələrdə yol-nəqliyyat şəbəkəsinin yenilənməsi, əhalinin içməli su, qaz, digər kommunal xidmətlərlə təchizatının yaxşılaşdırılması məqsədilə çoxlu sayda layihələr reallaşdırılıb. Ardıcıl şəkildə həyata keçirilən layihələr sayəsində Azərbaycan güclü infrastruktur təminatına malik ölkəyə çevrilib.

Ölkənin enerji təminatının möhkəmlənməsi həm iqtisadi, həm də sosial əhəmiyyət daşıyır

Bütün ölkə boyu enerji təminatının möhkəmlənməsi də Azərbaycanın genişmiqyaslı infrastruktur quruculuğu siyasətinin uğurlu nəticələrindəndir. Son 13 ildə respublikamızda ümumi istehsal gücü 2400 meqavat olan 26 elektrik stansiyası tikilib. Paylayıcı şəbəkələrdə, yarımstansiyalarda, transformator məntəqələrində dayanıqlığın artırılması məqsədilə aparılan yenidənqurma işlərinin miqyası da kifayət qədər genişdir. Təkcə 2016-cı il ərzində ölkə üzrə 7422 kilometr elektrik xətti çəkilib, 784 transformator və 46 yarımstansiya quraşdırılıb və ya təmir olunub.

Bütün ölkə boyu enerji təminatının gücləndirilməsi istiqamətində reallaşdırılan yeni layihələr regionlarda iqtisadi aktivliyin təmin olunmasına güclü təkan verib. Məlumdur ki, respublikamızda regional inkişaf güclü şəkildə dəstəklənir. 2004-cü ildən bəri ölkəmizdə regionların sosial-iqtisadi inkişafına dair iki Dövlət Proqramı böyük müvəffəqiyyətlə yerinə yetirilib. Hazırda əvvəlki illərdə yaradılan möhkəm baza əsasında qəbul edilən və 2014-2018-ci illəri əhatə edən sayca üçüncü Dövlət Proqramı da uğurla reallaşdırılmaqdadır. Bəhs olunan Dövlət proqramlarında qarşıya qoyulan əsas məqsədlərdən biri regionların potensialından daha səmərəli istifadə etməklə milli iqtisadiyyatın şaxələndirilməsinə töhfə verməkdir. Regionlarda iqtisadi aktivliyin təmin olunması baxımından isə digər infrastruktur qurğuları ilə yanaşı, enerji güclərinin artırılması da böyük aktuallıq daşıyır. Azərbaycan üçün xarakterik haldır ki, respublikamızda infrastruktur layihələri bir qayda olaraq dövlət vəsaitləri hesabına həyata keçirilir. Yaradılan infrastruktur obyektləri isə sonradan iqtisadi inkişafa güclü təkan verir.

Bütün ölkə boyunca yeni enerji güclərinin yaradılmasının sosial önəmi də kifayət qədər böyükdür. Regionlarda enerji təminatı möhkəmləndikcə insanların məişət şəraiti də yaxşılaşır. Bunun nəticəsidir ki, son vaxtlarda respublikamızda insanların paytaxtdan və digər iri şəhərlərdən regionlara geri qayıdışı başlayıb.

Regionlarda enerji sektorunda “İnkişaf və Yenidənqurma Proqramı” uğurla həyata keçirilir

“Azərişıq” ASC tərəfindən ölkənin sosial-iqtisadi inkişaf strategiyasına və müxtəlif vaxtlarda qəbul edilmiş Dövlət proqramlarına uyğun olaraq istehlakçıların etibarlı, təhlükəsiz və səmərəli elektrik enerjisi ilə təchiz edilməsi üçün bütün regionları əhatə edən dörd hissədən ibarət “İnkişaf və Yenidənqurma Proqramı” hazırlanıb. Bəhs olunan proqramda regionlar üzrə enerji təsərrüfatında görüləcək işlər öz əksini tapıb.

Hazırda proqrama uyğun olaraq bütün şəhərlərdə, rayon mərkəzlərində, qəsəbə və kəndlərdə yararsız, istismar müddəti başa çatmış transformatorların yenilənməsi, müasir tipli avadanlıqla təchiz edilməsi istiqamətində müvafiq tədbirlər həyata keçirilir. Son illərdə respublikanın ayrı-ayrı bölgələrində çoxlu sayda yeni yarımstansiyalar istifadəyə verilib ki, bunlar da yerlərdə enerji təminatının möhkəmlənməsində mühüm rol oynayır. “Azərişıq” ASC-nin fəaliyyət göstərdiyi son iki il ərzində ümumilikdə 16 ədəd 110 kV-luq, 53 ədəd 35 kV-luq yarımstansiya tikilib və müasir tipli avadanlıqlarla təchiz olunub. Paralel olaraq 78 ədəd 110 kV-luq, 336 ədəd 35 kV-luq və 7746 ədəd 10-6 kV-luq transformator məntəqələrinin təmir işləri aparılıb, həmçinin 2300 ədəd komplekt transformator məntəqəsi (KTM) quraşdırılıb. Əlamətdar haldır ki, Prezident İlham Əliyev regionlara səfərləri çərçivəsində bölgələrdə yeni enerji obyektlərinin bir çoxunun açılışında şəxsən iştirak edib və dəyərli tövsiyələrini verib.

“Azərişıq” ASC-nin “İnkişaf və Yenidənqurma Proqramı” çərçivəsində reallaşdırdığı layihələrdən biri ötən il Gəncədə Prezident İlham Əliyevin iştirakı ilə istifadəyə verilən 35/6 kV-luq “Nizami” yarımstansiyasıdır. Layihə çərçivəsində Gəncənin böyük bir hissəsinin elektrik təchizatının yaxşılaşdırılması, eləcə də ərazidə elektrik enerjisinə artan tələbatın ödənilməsi, 35 kV-luq elektrik şəbəkələri ilə əlaqələndirilməsi məqsədilə 35/6 kV-luq “Üzgüçülük” yarımstansiyasının yerində müasir tipli tam qapalı 35/6 kV-luq 2x10 MVA gücündə yeni “Nizami” yarımstansiyası tikilib. Yeni yarımstansiya 6 mindən çox abonentin elektrik enerjisi ilə təminatını daha da yaxşılaşdırmaq məqsədilə inşa olunub. Ümumi sahəsi 1700 kvadratmetr olan yarımstansiyada 35/6 kilovoltluq 10 MVA gücündə iki transformator və 35/6 kilovoltluq Almaniya istehsalı olan avadanlıq quraşdırılıb.

Prezident İlham Əliyevin bu yaxınlarda Saatlı rayonuna səfəri çərçivəsində açılışına qatıldığı 110/35/10 kilovoltluq “Sarıcalar” yarımstansiyası isə 15 kəndi, 7222 abonenti dayanıqlı elektrik enerjisi ilə təmin etmək məqsədi ilə tikilib. Açılış mərasimində bildirilib ki, 1982-ci ildən istismarda olan açıq paylayıcı quruluşlu 110/35/10 kilovoltluq “Sarıcalar” yarımstansiyası istismar müddətini başa vurduğundan Saatlı rayonunun fasiləsiz, keyfiyyətli və dayanıqlı elektrik təchizatını təmin etmirdi. Yeni yarımstansiya isə Saatlı rayonunda əhali abonentlərini, eləcə də pambıq zavodunu, daş karxanasını, iri ticarət obyektlərini, xəstəxanaları, məktəbləri və yeni infrastruktur layihələri üzrə inşa olunacaq obyektləri etibarlı və dayanıqlı elektrik enerjisi ilə təmin edəcək.

Cari ildən bölgələrdə 0,4 kV-luq elektrik şəbəkələrinin yenidən qurulmasına start verilib

“Azərişıq” regionlarda istehlakçıların etibarlı enerji təchizatına nail olmaq məqsədilə daim yeni təşəbbüslərlə çıxış edir. Bu baxımdan 2017-ci il də istisna olmayıb. Qurum tərəfindən cari il ölkə üzrə 0,4 kV-luq elektrik şəbəkələrinin yenidən qurulması ili elan edilb və artıq aprel ayından proqramın icrasına başlanılıb. “Şirvan” Regional Enerji Təchizatı və Satışı İdarəsinin Neftçala və Salyan elektrik şəbəkələrində “Azərişıq” ASC tərəfindən aparılan yenidənqurma və əsaslı təmir-tikinti işləri nəticəsində şəhər və rayonlarda elektrik enerjisi təchizatı daha da yaxşılaşır. Rayon mərkəzlərində, qəsəbə və kəndlərdə olan istehlakçıların etibarlı, təhlükəsiz və dayanıqlı elektrik enerjisi ilə təmin olunması üçün yararsız, istismar müddəti başa çatmış avadanlıq müasir tipli avadanlıqla, uzun illər istismar olunan ağac dayaqlar yeni dəmir və dəmir-beton dayaqlarla əvəzlənir, yararsız vəziyyətə düşmüş və heç bir standarta uyğun olmayan alüminium naqillər isə özünü daşıyan izolyasiyalı naqillərlə əvəz olunur.

İndiyədək Neftçala və Salyan elektrik şəbəkələrində 0,4 kilovoltluq hava elektrik verilişi xətləri yenilənib. Görülmüş tədbirlər on minlərlə abonentin elektrik enerjisinə olan tələbatını yaxşılaşdırmaqla bərabər, texnoloji itkilərin azaldılmasına və uçot sisteminin daha təkmil şəkildə aparılmasına müsbət təsir göstərir.

Çətin iqlim şəraitinə malik Daşkəsən rayonunda ilin əvvəlindən bəri 10-6 / 0.4 kV-luq 20 ədəd yarımstansiyada profilaktik təmir işləri aparılıb. Təmir zamanı yarımstansiyalarda 8 ədəd 0.4 kV-luq ayırıcı quraşdırılıb, 6 ədəd yeni müasir tipli 6/0.4 kV-luq komplekt transformator məntəqəsi şəbəkəyə qoşulub. Daha 4 ədəd yeni inşa olunmuş KTM-in isə yaxın vaxtlarda şəbəkəyə qoşulması planlaşdırılır. Yeni KTM-lərin şəbəkəyə qoşulması üçün 1 ədəd 6 kV-luq, 13 ədəd 0.4 kV-luq əlavə metal boru dayaq basdırılıb, 0.6 km yeni hava xətti çəkilıb, rayon ərazisində olan 1 ədəd 110/35/6 kV-luq və 4 ədəd 35 /6 -10 kV-luq yarımstansiyalarda cari təmir işləri həyata keçirilib. Hazırda Zağalı kəndində 0.4 kV-luq hava xəttində əsaslı təmir işləri və kabel xətlərinin çəkilməsi davam etdirilir.

Aran regionunda yenidənqurma işləri davam etdirilir

“Azərişıq” ASC-nin mətbuat xidmətindən verilən məlumata görə, 2017-ci ilin 4 ayı ərzində Aran RETSİ-nin xidməti ərazisində 75,2 kilometr məsafədə 0,4 kilovoltluq hava xətləri və 4069 ədəd dayaq yenilənib. İtkilərin azaldılması məqsədilə 532 ədəd 10/0,4 kilovoltluq KTM-lərin yüklənmələrində simmetrik paylanma icra olunub. Bundan başqa, 0,4 kilovoltluq hava xətlərində 221,7 kilometr məsafədə təmir işləri aparılıb, 100,5 kilometr ÖİN kabel xətti çəkilib.

Bütövlükdə Aran regionunda 5 ədəd 35 kilovoltluq yarımstansiya tikilərək yenidənqurmadan sonra istifadəyə verilib. Ağcabədi rayonunun Qiyamadınlı və Aşağı Avşar, Beyləqan rayonunun Sarı su kəndlərində, Ağdam rayonunun Quzanlı qəsəbəsinin Çadırlı ərazisində 0,4 kilovoltluq şəbəkələr ÖİN kabellərlə yenidən qurulub. Ağcabədi rayonunda 10 kilovoltluq hava xətti yenilənib, 95,2 kilometr məsafədə əsaslı təmir işləri aparılıb, 412 ədəd yeni dayaq quraşdırılıb.

“Elektrik Paylayıcı Şəbəkənin Yenidən Qurulması” üzrə İnvestisiya Proqramına əsasən İmişli rayonunun Rəsullu, Şahverdili, Yalavac, Məhəmmədli, Göbəktala kəndlərində, Zərdab rayonunun Salahlı və Gəlmə kəndlərində 10 və 0,4 kilovoltluq şəbəkələrin yenidən qurulması işləri aparılır.

Mübariz ABDULLAYEV

Yeni Azərbaycan.- 2017.- 18 may.- S.7