Bölgələrin sosial-iqtisadi inkişafı istiqamətində atılan addımlar öz nəticəsini verməkdədir

Şəki-Zaqatala iqtisadi rayonuna daxil olan bir sıra rayonların bu ilin ilk üç ayı ərzində əldə etdiyi nəticələr də yüksək inkişafdan xəbər verir

Bundan əvvəlki illərdə olduğu kimi, bu ilin ilk üç ayında da ölkəmizdə bölgələrin sosial-iqtisadi inkişafı mühüm göstəricilərlə müşayiət olunub. Bununla bağlı məlumatlara keçməzdən öncə vurğulamaq lazımdır ki, hazırda regionlarda kənd təsərrüfatının ölkəmiz üçün yeni ixrac imkanları yaradacaq istiqamətlərinin intensiv şəkildə inkişaf etdirilməsi, ənənəvi sahələrin daha da təkmilləşdirilməsi diqqət mərkəzində saxlanılır və məhsul istehsalının artımı üçün zəruri tədbirlər həyata keçirilir.

Beləliklə, Şəki-Zaqatala iqtisadi rayonuna daxil olan Balakən rayonunda 2018-ci ilin birinci rübü üzrə sosial-iqtisadi inkişaf mühüm göstəriciləri ilə yadda qalıb. Vurğulayaq ki, iqtisadiyyatının əsasını kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalı təşkil edən Balakən rayonunda mövcud iqtisadi potensialdan səmərəli istifadə olunması, ixracyönümlü sahələrin inkişaf etdirilməsi istiqamətində tədbirlərin 2018-ci ildə də ardıcıl həyata keçirilməsi nəzərdə tutulur. Belə ki, cari ildə rayonda barama istehsalının əvvəlki illə müqayisədə 14 ton və ya 2,7 dəfə artırılaraq 25 tona çatdırılması nəzərdə tutulur. Baramaçılığın yem bazasının yaxşılaşdırılması üçün ötən il rayonun kəndlərində bələdiyyə və xüsusi mülkiyyətdə olan torpaq sahələrində 131,5 min ədəd, cari ilin birinci rübündə isə 8 min ədəd tut tingi əkilib. Eyni zamanda, mövcud tut ağaclarının inventarizasiyası aparılıb, çəkil bağlarının məhsuldarlığının artırılması üçün tədbirlər görülüb, bağlara aqrotexniki qulluq olunub.

2018-ci ildə 535 hektar sahədə tütün əkilməsi nəzərdə tutulur. Tütün əkini üçün 1002 ədəd sadə şitillik hazırlanıb, 510 hektar sahə şumlanıb. Rayonda 60 kameralı tütünqurutma məntəqəsinin tikintisi üçün Hənifə kəndində 2 hektar torpaq sahəsi ayrılıb və hazırda tikintiyə başlanılması məqsədilə hazırlıq işləri görülür. Kameraların tikintisi tütün istehsalına çəkilən xərclərin azalması, əhalinin məşğulluğunun təmin edilməsi və gəlirlərinin artması üçün yeni imkanlar açacaq. Diqqətə çatdırılıb ki, hesabat dövründə 75 nəfər tütün istehsalçısına emal müəssisələrinə satdıqları yaş və quru tütünə görə dövlət büdcəsinin vəsaiti hesabına 13 min 744 manat məbləğində subsidiya ödənilib.

Rayonda fındıqçılığın inkişaf etdirilməsi istiqamətində də müvafiq işlər görülür. Son iki ildə rayon ərazisində 3968 hektar, o cümlədən cari ilin birinci rübündə 700 hektar sahədə yeni fındıq bağları salınıb. Payız mövsümündə daha 1000 hektar sahədə yeni fındıq bağlarının salınması nəzərdə tutulur.

Birinci rübdə rayonun təsərrüfatlarında 3516 hektar sahədə yazlıq bitkilər əkilib, cari ilin məhsulu üçün payızlıq taxıl əkilmiş 1716 hektar sahəyə aqrotexniki qulluq göstərilib.

Bundan başqa, hesabat dövründə Prezident İlham Əliyevin müvafiq sərəncamları ilə ayrılmış vəsait hesabına Yevlax-Zaqatala-Gürcüstan dövlət sərhədi avtomobil yolunun ümumi uzunluğu 29 kilometr olan Balakən-Mazımçay hissəsinin, 18 min nəfər əhalinin yaşadığı 10 yaşayış məntəqəsini birləşdirən 29 kilometr uzunluğunda Balakən-Qazbinə-İtitala avtomobil yolunun, həmçinin Balakən şəhərində Uşaq İncəsənət Məktəbinin yeni binasının tikintisi işləri davam etdirilib. Şərif kəndində inşa edilən 360 şagird yerlik yeni məktəb binasının tikintisi yekunlaşıb, Qullar kəndində 130 yerlik uşaq bağçasının təmirinə başlanılıb.

Şəki-Zaqatala iqtisadi regionunun başqa bir rayonunda - Şəki rayonunda da 2018-ci ilin birinci rübündə mühüm uğurlara imza atılıb. Belə ki, 2018-ci ilin birinci rübündə Şəki rayonunda faktiki qiymətlərlə 95 milyon 232 min manatlıq məhsul istehsal edilib və xidmətlər göstərilib. Ümumi məhsul buraxılışının həcmi ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 30 faiz artıb. Buraxılan məhsulun 9 faizi dövlət, 91 faizi isə özəl bölmənin payına düşür. Cari ilin birinci rübündə Şəkidə bütün maliyyə mənbələri hesabına iqtisadiyyatın inkişafına yönəldilən investisiyaların həcmi ötən ilin müvafiq dövrü ilə mqayisədə 4 dəfə artaraq 14 milyon 751 min manat olub. Bu müddət ərzində rayonda 257 yeni iş yeri açılıb. Hesabat dövründə rayonda məhsul istehsalının artırılması, kənd təsərrüfatında özəl bölmənin genişləndirilməsi diqqət mərkəzində saxlanılıb, rayonun iqtisadiyyatı üçün ənənəvi sahələrdən hesab olunan taxılçılıq, heyvandarlıq, tütünçülük və baramaçılığın inkişafı istiqamətində bir sıra tədbirlər həyata keçirilib. 2018-ci ilin məhsulu üçün payızlıq taxıl əkilmiş 67 min 121 hektar sahəyə aqrotexniki qulluq olunub. Cari ildə rayonda 8 min hektar sahədə yazlıq bitkilərin əkini nəzərdə tutulur. Artıq 1310 hektar sahədə yazlıq bitkilərin əkini həyata keçirilib.

2018-ci ildə rayonda 860 hektar sahədə tütün əkini planlaşdırılır. Əkin zamanı əsasən “Virciniya”, “Berley”, “İmunni-580”, “Zaqatala-67” tütün sortlarından istifadə olunacaq. Tütün əkini üçün 40 min kvadratmetr sahədə şitil yetişdirilib və aprelin 20-dən sonra şitillər sahələrə köçürüləcək.

Eyni zamanda, bu il rayonda 62 ton yaş barama istehsalı nəzərdə tutulur. Yaz mövsümündə rayon ərazisində 97 hektar sahədə yeni fındıq bağları salınıb və bu iş davam etdirilir.

Həmçinin cari ilin birinci rübündə rayonda tikinti-quruculuq və abadlıq işləri də diqqət mərkəzində saxlanılıb. Təməli Prezident İlham Əliyev tərəfindən qoyulmuş Heydər Əliyev Mərkəzinin tikintisi hazırda sürətlə davam etdirilir. Bu ərazidə həmçinin Ulu öndərin adını daşıyan park, Bayraq Meydanı və şəhər İcra Hakimiyyəti üçün yeni binanın tikintisi də nəzərdə tutulur. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Vətəndaşlara Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyinin sifarişi ilə şəhərin Zərifə Əliyeva küçəsində inşa olunan “ASAN həyat” kompleksinin tikintisi də sürətlə davam etdirilir. “Yuxarı Baş” Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğunun ərazisində “ABAD”ın keramika üzrə xalq sənətkarlıq mərkəzinin fəaliyyət göstərəcəyi binada aparılan yenidənqurma işləri artıq başa çatıb.

Prezident İlham Əliyevin müvafiq Sərəncamına əsasən Kiş kəndindəki qədim alban məbədinə aparan dairəvi avtomobil yolunun tikintisi və yolboyu ərazinin abadlaşdırılması işləri davam etdirilib. Şəki-Kiş kəndi-Marxal istirahət zonasına gedən və ümumi uzunluğu 7,2 kilometr olan avtomobil yolunun torpaq yatağı hazırlanıb, yola birinci qat asfalt örtüyü döşənib, beton arxlar, piyada səkiləri və istinad divarları tikilib. Hazırda ərazidə tikinti işləri davam etdirilir.

İqtisadi bölgənin Zaqatala rayonunda da bu ilin birinci rübündə iqtisadiyyatın dinamik inkişafına nail olunub. Belə ki, hesabat dövründə rayonda ümumi məhsul buraxılışının həcmi ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 3,7 faiz artaraq 64 milyon 635 min manata çatıb. Məhsul istehsalı kənd təsərrüfatında 6,5 faiz, ticarətdə 23,5 faiz, rabitədə 10,7 faiz artıb, pərakəndə əmtəə dövriyyəsi 4,5 faiz, pullu xidmətlərin həcmi isə 2,3 faiz çoxalıb. Cari ilin ilk üç ayında rayonda əsas kapitala yönəldilən investisiyaların həcmi 2,1 dəfə artaraq 4 milyon 696 min manat, o cümlədən tikinti-quraşdırma işlərinin həcmi 2,2 dəfə artaraq 4 milyon 443 min manat olub. Üç ayda rayonda 565-i daimi olmaqla, 585 yeni iş yeri açılıb.

Prezident İlham Əliyevin mövcud iqtisadi potensialdan daha səmərəli istifadə olunması, ixracyönümlü istehsal, emal və infrastruktur müəssisələrinin yaradılması və inkişaf etdirilməsi istiqamətində verdiyi tapşırıqların icrasını təmin etmək məqsədi ilə Zaqatala rayonunda da zəruri tədbirlər həyata keçirilir. Cari ildə rayonda 750 hektardan çox sahədə tütün əkilməsi proqnozlaşdırılır. Artıq tütün şitillərinin sahələrə köçürülməsinə başlanılıb. İxrac potensialı yüksək sahələrdən olan fındıqçılığı inkişaf etdirmək məqsədi ilə mövcud fındıq bağlarının sahəsinin iki dəfə artırılması istiqamətində tədbirlər davam etdirilib. Belə ki, cari ilin yaz mövsümündə 352 hektar sahədə yeni bağlar salınaraq mövcud fındıq bağlarının sahəsi 18 min 503 hektara çatdırılıb.

Ənənəvi sahələrdən olan baramaçılığın inkişafı istiqamətində tədbirlər cari ildə də davam etdiriləcək. Baramaçılığın yem bazasının möhkəmləndirilməsi məqsədi ilə son iki ildə rayon ərazisində 276 minə yaxın tut tingi əkilib. Ənənəvi və ixrac potensialı yüksək sahələrdən olan gülçülüyün inkişaf etdirilməsi üçün son iki ildə rayonun Aşağı Tala kəndi ərazisində 167 hektar sahədə yeni gül plantasiyası salınıb, ərazidə damcılama suvarma sistemi quraşdırılıb. Hazırda mövcud 192 hektar gül plantasiyalarında aqrotexniki qulluq tədbirləri aparılır.

Hesabat dövründə 10 min 933 hektar payızlıq taxıl sahəsinə aqrotexniki xidmət göstərilib, 3 min 837 hektar sahədə yazlıq bitkilər əkilib.

Həmçinin 2018-ci ilin birinci rübündə rayonda aparılan tikinti-təmir işləri də uğurla davam etdirilib. Hesabat dövründə rayonda avtomobil yollarının yenidən qurulması və əsaslı təmiri sahəsində də müəyyən işlər görülüb, şəhərin küçələrində cari təmir işləri aparılıb. Azərbaycan Prezidentinin müvafiq sərəncamları ilə ayrılmış vəsait hesabına Qorağan-Qax-Zaqatala avtomobil yolunun Qax-Zaqatala hissəsinin bərpası işləri başa çatdırılıb. 23 min nəfər əhalinin yaşadığı 7 yaşayış məntəqəsini birləşdirən avtomobil yolunda 12 və 18 metr uzunluğunda iki körpü inşa edilib, 50-dək suötürücü boru quraşdırılıb, yolun torpaq yatağının və yol əsasının tikintisi işləri aparılıb. Eyni zamanda, Yevlax-Zaqatala-Gürcüstan ilə dövlət sərhədi avtomobil yolunun Zaqatala-Balakən-Mazımçay hissəsinin əsaslı təmiri işləri davam etdirilib.

Pərviz SADAYOĞLU

Yeni Azərbaycan.- 2018.- 1 may.- S.7.