Bu ilin birinci rübü də respublikamızın qərb bölgəsi üçün uğurlu olub

Bəhs edilən dövrdə bölgəyə daxil olan ayrı-ayrı rayonlarda quruculuq-abadlıq işləri davam edib

Ölkəmizdə son 15 ildə Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən uğurlu siyasət nəticəsində bütün sahələrdə möhtəşəm nailiyyətlər əldə olunub. Təbii ki, dinamik tərəqqi Azərbaycanın bölgələrini də əhatə edib, regionların sosial-iqtisadi inkişafı davamlı xarakter alıb. Eyni zamanda, respublikamızda regionların sosial-iqtisadi inkişafına dair əvvəlki iki Dövlət Proqramı kimi, 2014-2018-ci illəri əhatə edən sayca üçüncü proqramın icrası da yüksək səviyyədə təmin olunub. Prezident İlham Əliyevin 29 yanvar 2019-cu il tarixində imzaladığı növbəti Fərmanla isə “Azərbaycan Respublikası regionlarının 2019-2023-cü illərdə sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı” təsdiqlənib. Beləliklə, Azərbaycanda 2004-cü ildən etibarən böyük uğurla reallaşdırılan regionların sosial-iqtisadi inkişafına dair Dövlət proqramları respublikanın bölgələrinin ümumi inkişaf dinamikasını artırmaqla yanaşı, hər bir rayonda əldə edilən uğurlarla müşayiət olunub. Və bu uğurlar 2019-cu ilin birinci rübündə də davam edib. Bu məqamda vurğulamaq yerinə düşər ki, 2019-cu ilin birinci rübü respublikamızın qərb bölgəsi üçün də uğurlu olub.

Beləliklə, regionların sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramlarında nəzərdə tutulan tədbirlərin uğurlu icrası ölkəmizin bütün rayonlarında olduğu kimi, Ağstafanın da inkişafına böyük təkan verib. Ağstafa rayonunda həyata keçirilən sosial-iqtisadi islahatlar, ağstafalıların həyatında, onların maddi rifah halının yaxşılaşdırılmasında mühüm rol oynayır. Qeyd edək ki, 2019-cu ilin birinci rübü ərzində Ağstafa rayonu üzrə ümumi məhsul buraxılışının həcmi 26231,6 min manat olub. Keçən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə kənd təsərrüfatı məhsullarının həcmi 5,9 faiz artıb, nəqliyyat xidmətində 6,7 faiz, rabitə xidmətində 13,0 faiz, ticarət sahəsində 6,5 faiz artım olub. Əhaliyə göstərilən pullu xidmətlərin həcmi 0,3 faiz, pərakəndə əmtəə dövriyyəsi 5,8 faiz artıb. Rayon üzrə orta aylıq nominal əməkhaqqı 9,2 faiz artaraq 298,50 manata çatdırılıb. Əsas kapitala yönəldilən investisiyaların həcmi 2707,2 min manat olub.

Ağstafa rayonunun iqtisadiyyatının əsasını kənd təsərrüfatı təşkil edir. Cari ilin yanvar-mart ayları ərzində rayon üzrə kənd təsərrüfatı məhsullarının həcmi ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 431,5 milyon manat və ya 5,9 faiz artıb. Bu, dövlət tərəfindən fermerlərə verilən dəstək, subsidiya, texnika təminatı nəticəsində əldə olunub. Rayonda payızlıq və yazlıq bitkilərin əkilib-səpilməsində “Ağstafa Aqroservis” MMC-nin 67 ədəd və “Aqrolizinq” ASC-nin Ağstafa Aqroservis xidmətinin 72 ədəd müasir kənd təsərrüfatı texnikasından istifadə edilib. Bu da rayonda aqrotexniki xidmətlərin müasir standartlara uyğun qurulmasına, məhsuldarlığın artırılması və torpaq ehtiyatlarından daha səmərəli istifadəyə imkan yaradır. Ağstafa rayonunda abadlıq-quruculuq və təmir-tikinti sahəsində sürətli inkişaf təmin edilib. Ağstafa şəhərinin abadlaşdırılması küçə və meydanların yenidən qurulması çoxmənzilli yaşayış bunalarının təmir olunması üçün bir sıra işlər həyata keçirilib. Rayon mərkəzinin abadlaşdırılması ilə yanaşı, rayonun qəsəbə və kəndlərində də abadlıq, tikinti-quruculuq işlərinin genişləndirilməsi qarşıya vəzifə kimi qoyulub.

Tovuz rayonunda da cari ilin birinci rübü uğurlu olub. Rayonda 2019-cu ilin birinci rübünün sosial-iqtisadi inkişafının yekunları və qarşıda duran vəzifələrlə bağlı keçirilən tədbirdə Tovuz rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Məmməd Məmmədov bildirib ki, cari ilin birinci rübündə rayonun sosial-iqtisadi inkişafı sahəsində həyata keçirilən tədbirlər ardıcıl qaydada davam etdirilib və bir sıra uğurlar əldə edilib. 2019-cu ilin ilk üç ayında Tovuzun iqtisadiyyatında makroiqtisadi göstəricilərdə dinamika müşahidə edilib. Birinci rübdə keçən ilin eyni dövrünə nisbətən istehsal olunan məhsulun həcmi sənayedə 38,5 faiz, rabitədə 15 faiz, ticarət və xidmət sahələrində 3,2 faiz artıb. Bu dövrdə 52 milyon 975 min manatlıq məhsul istehsal edilib ki, bunun da 39,1 faizi istehsal sahələrinin, 60,9 faizi isə xidmət sahələrinin payına düşür. Rüb ərzində 13 milyon 146 min manatlıq kənd təsərrüfatı məhsulları istehsal edilib və kənd təsərrüfatında 1,2 faiz artım qeydə alınıb.

Birinci rübdə rayon üzrə təsdiq olunmuş 2 milyon 12 min 800 manat proqnoza qarşı büdcəyə 3 milyon 23 min 900 manat vəsait daxil olub, proqnoz 150,2 faiz yerinə yetirilib. Keçən ilin müvafiq dövrünə nisbətən büdcəyə 1 milyon 11 min 900 manat çox vəsait daxil olub. Yerli xərcləri tənzimləmək üçün dotasiya alınmayıb, xərclər tam olaraq rayonun gəlirləri hesabına həyata keçirilib.

2019-cu ilin əvvəlindən bilavasitə insanların rifah halının yaxşılaşmasına hədəflənən tədbirlərin reallaşdırılması daha da intensivləşib. Rayonun 35 min nəfərdən çox sakini cənab Prezidentin cəmiyyətə təqdim etdiyi sosial paketdən bəhrələnir. Sakinlər dövlətimizin sosial siyasətindən çox məmnundurlar.

İlin birinci rübündə rayon üzrə 413 ailəyə ünvanlı dövlət sosial yardımı ödənilib ki, bunun da aylıq məbləği 66 min 780 manat təşkil edir.

Rayonda əhalinin özünüməşğulluğunun təmin olunması sahəsində müvafiq tədbirlər həyata keçirilir. Özünüməşğulluq proqramı çərçivəsində ötən il 132 ailəyə müəyyən olunmuş hədd daxilində iri və xırdabuynuzlu heyvanlar, 6 nəfərə isə müxtəlif xidmət sahələrində işləmək üçün avadanlıqlar verilib. Bu il isə müxtəlif sahələr üzrə 18 nəfər təlim kurslarına cəlb edilib.

Onu da qeyd edək ki, birinci rübdə Tovuzda 480 yeni iş yeri açılıb. O cümlədən Azərbaycan Respublikası Prezidentinin təşəbbüsü ilə hazırlanmış “İşsizin Dostu” proqramına uyğun olaraq “DOST İş Mərkəzi” MMC tərəfindən 450 nəfər haqqı ödənilən ictimai işlərə cəlb olunub.

Həmçinin hesabat dövründə Sahibkarlığın İnkişafı Fondu tərəfindən hüquqi və fiziki şəxslərə 14 layihə üzrə 764 min manat kredit verilib. Bu layihələr üzrə 14 iş yeri açılıb. Digər banklardan 3 min 25 nəfər fiziki şəxsə 7 milyon 804 min manat kredit verilıb. Dördüncü Dövlət proqramına uyğun olaraq Tovuz rayonunda da müəyyən tədbirlərin görülməsi nəzərdə tutulur. Rayonda qeyri-neft sektorunun inkişafı prioritet məsələ kimi ön plandadır. Hazırda Düz Qırıqlı kəndində kağız və karton tara istehsalı müəssisəsinin və Alakol kəndində dənli bitki toxumlarının emalı zavodunun tikintisi aparılır. Eyni zamanda, “ABAD” layihəsi üzrə meyvə qurutma fabrikinin tikintisində işlər davam etdirilir. Kənd təsərrüfatının bitkiçilik və heyvandarlıq istiqamətləri üzrə iri istehsal gücünə malik olan aqroparklar yaradılır. Kənd təsərrüfatı məhsullarının saxlanılması üçün müasir anbar-soyuducu bazalarının yaradılmasına təşəbbüslər göstərilir. Kənd təsərrüfatına gəlincə, son illər ölkəmizdə baramaçılığın inkişafına xüsusi diqqət yetirilir. O cümlədən Tovuzda da üç ildir ki, baramaçılığın bərpasına başlanıb. Kümçülər barama istehsalını ildən-ilə artırırlar. Bu il 13 ton barama istehsal etmək nəzərdə tutulur. Hazırda rayonun 30 yaşayış məntəqəsində ipəkqurdu bəslənilir, 160 ailə baramaçılıqla məşğul olur. Baramaçılığın yem bazasının möhkəmləndirilməsi məqsədilə davamlı tədbirlər görülür. Tütünçülük sahəsində də işlər davam edir. Bu il 50 hektar sahədə tütün əkiləcək. Rayonda son illər meliorativ tədbirlərin həyata keçirilməsi istiqamətində ardıcıl işlər görülür. Tovuzçay su anbarının istifadəyə verilməsi ilə 20 min hektar torpaq sahəsinin suvarma təminatı yaxşılaşdırılıb, 300 hektar yeni torpaq sahəsi əkin dövriyyəsinə daxil edilib. Bununla yanaşı, 2013-cü ildən başlayaraq Prezident sərəncamları əsasında rayonda 63 subartezian quyuları qazılıb istifadəyə verilib və 819 ha sahənin suvarma təminatı yaxşılaşdırılıb. Dövlət başçısının 2019-cu il 12 fevral tarixli Sərəncamına əsasən bu il Tovuzda daha 12 ədəd subartezian quyusunun qazılması nəzərdə tutulur. Rayonda istifadədə olan 424 ədəd subartezian quyusu var və bu, 7424 ha əkin sahəsinin suvarılmasına imkan verir. Əhalinin qazla təminatı sahəsində də müəyyən işlər görülüb. Birinci rüb ərzində 52 yaşayış məntəqəsində 355 abonentə təbii qaz verilib və qazla təmin olunan abonentlərin sayı 32972-yə çatıb. Hazırda rayon üzrə qazlaşmanın səviyyəsi 92 faiz təşkil edir. Növbəti illərdə qazlaşma işləri Dövlət Proqramına uyğun davam etdiriləcək.

Tovuzda yol infrastrukturunun yenilənməsi işləri davam etdirilir. Ölkə Prezidenti 15 fevral 2019-cu il tarixdə “Tovuz rayonunun Qovlar-Əyyublu-Alakol-İbrahimhacılı-Yanıqlı-Ağacqala-Qoçdərə-Çobansığnaq-Yoğunbulaq-Sarıtala avtomobil yolunun tikintisinin davam etdirilməsi ilə bağlı əlavə tədbirlər haqqında” Sərəncam imzalayıb və bu məqsədlə vəsait ayrılıb. Cari ildə 7 dağ kəndini rayon mərkəzi ilə birləşdirən həmin yolun tikintisi davam etdiriləcək. Hesabat dövründə uzunluğu 31,9 km olan Əsrik Cırdaxan-Kirən-Baqqallı avtomobil yolunun tikintisi başa çatıb.

Eyni zamanda, regionların sosial-iqtisadi inkişafına dair dördüncü Dövlət Proqramında yerli əhəmiyyətli avtomobil yollarının, eləcə də kəndlərarası avtomobil yollarının tikintisinin, yenidən qurulmasının və əsaslı təmirinin davam etdirilməsi nəzərdə tutulur. Tovuz-Böyük Qışlaq-Qaralar və Tovuz-Qovlar-Ağbaşlar avtomobil yollarının əsaslı təmiri yol boyu turizm məkanlarının və iaşə obyeklərinin yaranmasına, əraziyə kütləvi turist axınına səbəb olub. Bütün bunlarla yanaşı, rayon ərazisində ekoloji təhlükəsizliyin təmin edilməsi, ətraf mühitin qorunması, yaşıllıqların salınması istiqamətində aparılan tədbirlər davam etdirilir. Birinci rüb ərzində rayonun müxtəlif yerlərində ayrı-ayrı vaxtlarda ağacəkmə aksiyaları keçirilib. Yol kənarlarına, xiyabanlara, idarə müəssisə və təşkilatların ərazilərinə 10 min ədəd müxtəlif dekorativ ağaclar və gül kolları əkilib. Yaşılıqların salınması ilə yanaşı mövcud meşəliklərin mühafizəsi və bərpası da qarşıda duran əsas vəzifələrdən biridir.

Tikinti işlərinə gəlincə, Tovuz şəhəri Sabir küçəsində yerləşən çoxmənzilli yaşayış binasında təmir işləri aparılır. Birinci rübdə dəyəri 794 min manat, ümumi sahəsi 3540 kv.m olan 32 fərdi yaşayış evi tikilib istifadəyə verilib. Tovuz şəhərində Tarix Diyarşünaslıq Muzeyi və Bayraq Muzeyinin tikintisi tamamlanmaq üzrədir. Qovlar şəhərində 100 yerlik körpələr evi-uşaq bağçasının tikintisi isə başa çatıb. 624 şagird yerlik Alakol kənd tam orta məktəbinin, “ASAN xidmət” Mərkəzinin tikintisi davam etdirilir.

(davamı növbəti sayımızda)

Nardar BAYRAMLI

Yeni Azərbaycan.- 2019.- 4 iyun.- S.7