Səyyar kitab sərgisi şeir, sənət bayramına çevrild

Sarışın payız bolluq, bərəkət, həm də toy-bayram fəslidir. Qaynar yaydan sonra təbiət yeni dona bürünür, insanlar isə yetişdirdikləri məhsulu toplayıb qışa hazırlıq görürlər. Havalar soyuduqca çöl-bayırdan əl-ayaq kəsilir. Payız insanlar üçün həm də bir növ hesabat dövrüdür. Bəzən insan təbiətlə baş-başa qalıb, kövrək duyğular yaşayır. Təbiətin həzinliyi onu qoynuna alıb, uzaq illərə aparır və bu dünyanın faniliyini bir daha yada salır. Yarpaqların budaqdan qopub torpağa qovuşması, qəfil göy üzünü bulud alaraq yağış yağması insanı düşüncələrə qərq edir. Belə vaxtda kitab insanın yaxın dostuna çevrilir. Çünki kitab bilik mənbəyi olmaqdan əlavə, insana yol göstərən, onun qəlbini işıqlandıran və zənginləşdirən ünsiyyət mənbəyidir.

Sentyabrın 29-dan oktyabrın 6-dək keçirilən “Kitab karvanı: İpək yolu ilə” uşaq və yeniyetmələr üçün səyyar kitab sərgisinin təşkilatçısı Firudin bəy Köçərli adına Respublika Uşaq Kitabxanası, dəstəkvericisi isə Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi idi. Kitabxananın əməkdaşları bu tədbirə böyük həvəslə başladılar və onu uğurla başa çatdırdılar.

Ötən şənbə sayımızdakı köşə yazımda qeyd etdiyim kimi, kitab karvanı Firudin bəy Köçərli adına Respublika Uşaq Kitabxanasında keçirilən mətbuat konfransından sonra yola çıxdı və ilk dayanacağı Goranboy rayonu oldu. Sonra kitab bayramı qədim və daim təzələnən, inkişaf edən, dahi şairimiz Nizami Gəncəvinin 870 illiyinə ciddi hazırlıq görən Gəncədə keçirildi.

Kitab karvanının üçüncü dayanacağı isə Şəmkir oldu. Bərəkətli torpağı, mehriban insanları ilə seçilən bu məkanda da bayram tədbiri çox canlı və maraqlı keçdi.

Axşamdan düşən payız yağısı hər yanı yuyub təmizlədi. Salxım söyüdlər yuyulmuş “hörüklərini” astaca əsən küləyə verib qurutdular. Məhsulu hələ də dərilməmiş üzümlüklərdə salxımlar bir qədər də dadlandılar, gözəlləşdilər. Günəşdən və torpaqdan şirə çəkən narlar daha da qızardılar. Yağışda islanmış quşlar səslərini içərilərinə salıb sakitləşdilər. Ən başlıcası, bu yağış insanların ruhunu, düşüncələrini təzələdi... Belə bir məqamda Rayon Mədəniyyət Evinin geniş zalları kitabsevərlərlə doldu. Şən, hay-küylü uşaq səsləri hər yanı bürüdü. Onların arasında müəllimlər, valideynlər və kitab sərgisinin yüksək səviyyədə keçməsi üçün səy göstərən kitabxana işçiləri də vardı. Şəmkir Rayon İcra Hakimiyyəti başçısının humanitar məsələlər üzrə müavini Fəxrəddin Vəliyev, Mədəniyyət və turizm şöbəsinin müdiri Qüdrət Əliyev çıxış edərək, tədbirin təşkilatçılarına təşəkkür etdi.

Uşaqlar nəşriyyatlarımızın son illər nəşr etdikləri rəngarən uşaq kitablarına, jurnallara, “Tumurcuq “ qəzetinin müxtəlif saylarına maraqla baxdılar. Məktəblilərin çəkdikləri rəsmlər də tamaşaçılara xoş ovqat bəxş etdi.

Firudin bəy Köçərli adına Respublika Uşaq Kitabxanasının direktor müavini Zahirə xanım Dadaşova tədbir iştirakçılarına səyyar sərginin keçirilməsinin əhəmiyyəti barədə danışdı. Şair İlyas Tapdıq, şair-alim Zahid Xəlil şeirlərini oxudular. Maraqlı uşaq hekayələrinin müəllifi Gülzar xanım İbrahimova isə ilk sayı yenicə çapdan çıxan “Sehrli dünya” adlı jurnalı haqqında məlumat verdi. Sonra istedadların çıxışları oldu.

Şəmkirdə bir şair yaşayır

Şəmkirdə Eyvaz Həmidi, demək olar ki, hamı tanıyır. Gözəl qələm sahibidir. Çoxları da ona elə “Şair” deyə müraciət edirlər. Eyvaz tələbəlik illərimin dostu şair Taleh Həmidin qardaşıdır. Onu da deyək ki, Eyvazın atası Həmid kişi də el şairi kimi Gəncəbasar mahalında yaxşı tanınır. Eyvazın ötkəm danışığı var. Söhbətinə bircə dəfə qulaq versən, haqsızlıqla barışmaz insan olduğunu, haqqı nahaqqa vermədiyini aydın duyarsan. Onun 2007-ci ildə nəşr edilən “Ömür qatarı” adlı ilk şeirlər kitabı “Məmməd Araz” mükafatına layiq görülüb. İndi o, “Respublika” qəzetinin bölgə təmsilçisidir. Bu il Eyvazın “Alın yazısı” kitabı işıq üzü görüb. Onun hər şeiri oxucu ürəyinə yol tapır. Çünki bu şeirlərdəki yaşantılar çox təbiidir. Şair “Dünya kimin dünyasıdı?”şeirində belə deyir:

Kimlər gəlib bu dünyaya,

Kimlər gedib bu dünyadan?!

Dünya kimi vurub yerə,

Dünya kimi böyüdübdü?

Neçəsini buğda kimi,

Dəyirmanda üyüdübdü.

Kimisinə qəmdi dünya,

Kimisinə xoş röyadı...

Gələn bilər, görən bilər-

Dünya kimin dünyasıdı?!

Şair Eyvaz, belə demək olarsa, daim dünya ilə savaşdadır. Çünki o, bir şair kimi bu dünyada gördükləri naqisliklərlə heç cürə barışa bilmir:

Məni uzaq eylə şöhrətdən-şandan,

Əsil-nəcabətim bəllidir qandan,

Artırma adıma bir adda yandan,

Dərd mənim sinəmdə od-ocaq çatar-

İlahi, sən məni özümə qaytar...

Biz bir oxucu kimi Eyvaz qardaşımıza könülxoşluğu, daim xoş ovqat arzulayırıq.

Qalanın sirləri açılır

Orta əsrlərə aid edilən Şəmkir qalası rayonun Muxtariyyə kəndi yaxınlığında yerləşir. Ərazisi təxminən 100 hektar olar. Bir neçə ildir ki, burada arxeoloji qazıntılar aparılır. Arxeoloji ekspedisiyanın rəhbəri, tarix elmləri doktoru Tarix Dostuyevdir. Onun açıqlamasına görə, son qazıntılar zamanı şəhər istehkamlarının öyrənilməsi, şəhər abadlığı, monumental memarlıq və yaşayış evlərinin tədqiqinə dair böyük uğurlar əldə edilib. Tapıntılar içərisində əsas diqqətçəkən isə həmin dövrlərə aid şəhər kanalizasiya sistemidir. Kanalizasiya xətləri şəhər darvazasinın altından keçərək bayır qala divarından çay istiqamətinə gedir.

Bu qala Böyük İpək yolu üzərində yerləşən Şəmkir şəhərini kənar basqınlardan qorumaq üçün tikilib. XIII əsr ərəb səyyahı Yaqut əl-Həməvi “Mücam əl buldan” əsərində Şəmkir qalasını təsvir edib. Qalanın xarabalıqlarında son dövrlərdə aparılan arxeoloji qazıntılar zamanı burada Əhəmənilər dövrünə aid saray da aşkarlanıb. Qalada arxeoloji tədqiqatlar davam etdirilir. Tarixi həqiqətlərin ortaya çıxarılması üçün hələ burada görüləsi işlər çoxdur.

Əlavə edim ki, kitab karvanı ilə yola çıxanların bu qalaya səfərinin əsas təşkilatçısı şair Eyvaz Həmid oldu.

SƏMƏD MƏLİKZADƏ

(Ardı var)

Zaman.-2011.-8-10 oktyabr.- S.13.