OPERA DRAMIN EVİNİ YIXDI
Deyirlәr ki, opera dramanın
evini yıxdı....
Qәrәz, sözümüz bunda
deyildir vә bәhsimiz dә özgә şey üstündәdir.
Mәqsәdimiz budur ki,
oxucularımıza bir qәdәr dә teatr "mәlumatı" verәk. Çünki yәqinimdir ki, bizim
oxucularımız: "Drama, komediya, tragediya, opera" sözlәrini özgә cürә başa düşürlәr. Halbuki bu
sözlәrin mәnaları
oxucularımızın bildiyi kimi deyildir.
Ay oxucu, tәqsir sәndәdir. Hәrgah keçәn cümә günü teatra gedib,
"Qәzavat"
dramasına baxsaydın, o halda yuxarıdakı sözlәrin әsl mәnasını öyrәnәrdin.
İndi ki, sәn getmәyibsәn, onda qulaq as, deyim.
Deyirlәr
ki, opera dramanın evini yıxdı. Bağışlayın,
bu sözlәrin buraya
dәxli yoxdur. Birdәn-birә fikrimә gәlib dedim. Bәli, keçәk mәtlәbә.
Gedib teatrda әylәşirsәn, pәrdә qalxır, oyun başlanır,
tamaşa edirsәn. Birdәn görürsәn ki, artist sözünü
qurtarıb, o yana-bu yana baxır,
sıxılır, qısılır, bilmir ki, nә elәsin; utanır, tәrlәyir, dodaqlarını gәmirir, camaat da gözlәrini bunun üzünә dikib gözlәyirlәr ki, görәk oyunun dalı necә olacaqdır. Binәva artist
yalvarıcı bir nәzәrlә gah qapılara, gah sәhnә dalına, gah suflyor hininә göz
dolandırıb, amma heç bir yerdәn kömәk
görmür. Bu binәvanı camaat qabağında belә bir çәtin hala salan onun öz
yoldaşıdır ki, gәrәk
vaxtında çıxıb, o da sözünü deyәydi, amma yoldaşı bivәfalıq edib çıxmaq
istәmir.... İndi
sәhnәdә naәlac qalmış olan bu artistin әhvalına deyәrlәr d r a m a.
Bәli, deyirlәr ki, opera dramanın evini
yıxdı.... Ax, yenә bu söz dilimә gәldi,
dedim. Zәrәr yoxdur. Söhbәtin
dalına qulaq as.
Teatrda әylәşib tamaşaya qulaq
asırsan. Birdәn
görürsәn ki,
söhbәtin
şirin yerindә pәrdә düşdü. Camaat
qaldı mәәttәl,
sonra pәrdә qalxdı, sonra yenә endi, sonra yenә qalxdı, sonra yenә endi, bu işin adına deyәrlәr k o m e d i y a.
Deyirlәr ki, opera dramanı.... Әşi tulla bu sözü. Onsuz da bu barәdә dörd-beş ildir
ki, danışırlar, qulaq as.
Bәli,
teatrda artist sәhnәdә mәәttәl vә tamaşaçılar da oyunun
dalına müntәzir qalıb, pәrdә dә gah enir, gah qalxır, gah
enir, gah qalxır. Camaat bu komediyadan xoşlanmır, ovqattәlxlik әmәlә gәlir. Xalq
narazılıq izhar edir. O halda teatr qoyan binәva başı alovlu, ora
yüyürür, bura yüyürür. Ona yalvarır, buna yalvarır,
axırda naәlac
qalıb, iki әlilә başının tüklәrini yolur: Bunun da bu halına
deyәrlәr
t r a g e d i y a.
*
* * *
*
Camaat görür ki, işlәr şuluqdur. Durub yavaş-yavaş
dağılırlar vә gedә-gedә yolda bu havanı
"heyratı" üstündә oxuyurlar:
"Әvvәldәn bilseydim, almazdım bu bileti:
Dramaçılara allahdan ağıl istәrdim".
Buna deyәrlәr o p e r a. (....)
* *
* * *
Bunlar hamısı keçәndәn sonra qәzet oxuyanlardan vә qәzet oxuyanlara qulaq asanlardan vә qulaq asanların söhbәtinә yığışanlardan qәrәz, müsәlmanların hamısından tәvәqqә olunur ki, qurban dәrilәrini cәmiyyәti-xeyriyyәyә versinlәr ki, Kars fәlakәtzәdәlәrinin ehtiyacına sәrf olunsun, başqa tәmәnnamız yoxdur.